Skudeneshavn

Skudeneshavn er ein tettstad i Karmøy kommune i Rogaland. Tettstaden er ifølgje SSBs definisjon 2,6 km², og har 3332 innbyggjarar (2023).

Skudeneshavn ligg på sørspissen av Karmøy. Tettstaden vart tildelt merket Olavsrosa av stiftinga Norsk Kulturarv i 2016, og vart freda som kulturmiljø i 2018.

Skudeneshavn er ein gamal fiskarstad som fekk sterkt oppsving med sildefisket på byrjinga av 1800-talet. I 1857 vart Skudeneshavn ladestad, og i 1865 tollstad. Rundt 1860 hadde Skudeneshavn om lag 1200 innbyggarar. Statens havnevesen gjennomførde utbygginga av hamna mellom 1866 og 1870, og i 1938 lå ein ny molo klar. Det blei òg bygd ein ny molo i 1993.

Bygningane og lokalmiljøet har stor kulturhistorisk verdi, og så og seie alle dei 125 husa og 100 sjøbuene som var på staden i 1850, står framleis.

Fleire skipsreiarar er registrert i Skudeneshavn. Elles har staden fiskemottak og fiskeforedling, slipp og mekanisk verkstad, samt ein naturpark med mange tre frå andre land.

Kommunestyret i Karmøy vedtok i 1996 at Skudeneshavn skal ha bystatus.

Namnet kjem av norrønt skúta ‘bergvegg som skyt fram’, og siktar til ein spiss som skyt ut frå Karmøya i søraust og som blir kalla Skudeneset, Skudepynten eller Skude.