Waingereza

Waingereza ni kundi la kikabila yenye asili ya Uingereza, nchi iliyo ndani ya Ufalme wa Muungano (United Kingdom). Asili yao inahusiana na makundi mbalimbali ya kihistoria, ikiwa ni pamoja na Wakelti, Warumi, Waanglia-Saksoni, Wavikingi, na Wanormani, ambao waliunda utamaduni na utambulisho wa Kiingereza. Waingereza wamechangia kwa kiasi kikubwa katika historia ya dunia, hasa kupitia Milki ya Uingereza, Mapinduzi ya Viwanda, na uenezaji wa lugha ya Kiingereza.

Historia

Utambulisho wa Waingereza ulianza kuundwa katika karne ya 5 na 6 BK, wakati makabila ya Kijerumani kama Waanglo, Wasaksoni, na Wajuti walipoanza kuhamia Uingereza. Makundi haya yaliungana na wakazi wa asili wa Kikelti na Warumi wa Uingereza, na hivyo kuanzisha falme za kwanza za Kiingereza.

Mnamo mwaka 1066, Uvamizi wa Wanormani ulileta mabadiliko makubwa ya kitamaduni na lugha, ambayo yaliathiri jamii ya kisasa ya Kiingereza. Katika enzi za Tudor na Stuart, Uingereza ilikua nguvu kuu duniani kupitia biashara, ukoloni, na ushindi wa kijeshi. Mapinduzi ya Viwanda ya karne ya 18 na 19 yalibadilisha Uingereza kuwa kiongozi wa uchumi na teknolojia. Katika karne ya 20 na 21, Uingereza ilishuhudia mabadiliko ya kijamii na kisiasa, ikiwa ni pamoja na uhamiaji na maendeleo ya kisasa.

Utamaduni

Utamaduni wa Kiingereza unajulikana kwa mchango wake katika fasihi, sheria, michezo, na tamaduni. Waandishi kama "William Shakespeare" , "Charles Dickens", na "Jane Austen" wameacha alama kubwa katika fasihi ya dunia. Mfumo wa sheria ya kawaida (common law), ulioanzishwa Uingereza, umeathiri mifumo ya kisheria kote duniani.

Michezo kama mpira wa miguu (football), kriketi (cricket), raga (rugby), na tenisi (tennis) ilianzia Uingereza na imepata umaarufu wa kimataifa. Mila kama chai ya alasiri (afternoon tea), utamaduni wa baa (pub culture), na sherehe za kitaifa kama Siku ya Mtakatifu George (St. George’s Day) na Usiku wa Guy Fawkes (Guy Fawkes Night) zinabaki kuwa sehemu muhimu za maisha ya Waingereza.

Lugha

Waingereza huzungumza Kiingereza. Lugha ya Kiingereza, ambayo ilitokana na Kiingereza cha Kale (Old English), ilibadilika kutokana na ushawishi wa Kilatini, Kinorse, na Kifaransa cha Wanormani. Leo hii, Kiingereza kinazungumzwa na mamilioni ya watu duniani na kinatumika kama lugha kuu ya mawasiliano ya kimataifa, hasa katika biashara, sayansi, na diplomasia.

Dini

Ukristo umekuwa dini kuu nchini Uingereza kwa karne nyingi. Kanisa la Uingereza (Church of England), lililoanzishwa mwaka 1534 na Mfalme Henry VIII, ndilo taasisi rasmi ya kidini nchini. Katika miaka ya hivi karibuni, utofauti wa kidini umeongezeka kutokana na uhamiaji, na hivyo kuwepo kwa idadi kubwa ya Waislamu, Wahindu, Wasikh, na Wayahudi.

Waingereza Duniani

Jamii kubwa za watu wenye asili ya Kiingereza zinapatikana katika nchi kama Marekani, Kanada, Australia, New Zealand, na Afrika Kusini, kutokana na uhamiaji wa kihistoria wa Waingereza na ukoloni wa Milki ya Uingereza. Utamaduni na mila za Kiingereza zinaendelea kuwa na ushawishi mkubwa katika tawala, sheria, na lugha za mataifa haya.

Utaifa

Utambulisho wa Kiingereza umeunganishwa kwa karibu na utambulisho wa Kibritania, kwa kuwa Uingereza ni sehemu kubwa zaidi ya Ufalme wa Muungano Wakati baadhi ya Waingereza wanajitambulisha kama Waingereza na Wabritania, wengine wanasisitiza urithi wao wa Kiingereza, hasa katika mijadala kuhusu ugawaji wa mamlaka (devolution) na nafasi ya Uingereza ndani ya Ufalme wa Muungano.